Stichtingen en verenigingen zijn beperkt belastingplichtig voor de vennootschapsbelasting. Ze zijn verplicht om een aangifte vennootschapsbelasting te doen indien en voor zover zij een onderneming drijven, óf indien zij in concurrentie treden met een ander belastingplichtig lichaam of natuurlijk persoon. De uitzondering hierop is er in het ingeval er een  vrijstelling in de vennootschapsbelasting van toepassing is.

Onderneming drijven
Een stichting (of vereniging) wordt geacht een onderneming te drijven indien deze voldoet aan alle drie de onderstaande criteria:

• er is sprake van een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid;
• die deelneemt aan het economische verkeer; én
• het oogmerk heeft om winst te behalen en die winst is ook redelijkerwijs te verwachten.

Van een duurzame organisatie van kapitaal en arbeid is sprake als er werkzaamheden worden verricht die een continu (duurzaam) karakter hebben en derhalve niet eenmalig zijn. Aan dit criterium wordt normaliter al snel voldaan.

Indien de werkzaamheden niet in een beperkte (besloten) kring worden verricht, wordt deelname aan het economische verkeer verondersteld.

De aanwezigheid van een winststreven wordt feitelijk en geobjectiveerd getoetst. Van een winststreven is sprake indien over een periode van meerdere jaren in de regel winst wordt behaald met de verrichte werkzaamheden. De in de statuten vastgelegde doelomschrijving van de entiteit is niet doorslaggevend en hoogstens beperkt relevant.

De zinsnede ‘indien en voor zover er een onderneming wordt gedreven’ houdt in dat elke door de vereniging en stichting verrichte werkzaamheid afzonderlijk aan voornoemde criteria getoetst dient te worden. Een vereniging of stichting kan dus naast belaste ondernemingsactiviteiten ook onbelaste (lees: niet-ondernemings-)activiteiten hebben.

In concurrentie treden
Indien niet aan alle drie de voornoemde criteria voldaan wordt, kan er alsnog sprake zijn van vennootschapsbelastingplicht. Hiervan is sprake indien er met de door de entiteit verrichte werkzaamheden in concurrentie wordt getreden met belastingplichtige ondernemingen voor de vennootschaps- of inkomstenbelasting. Indien voldaan is aan de volgende criteria wordt de entiteit geacht in concurrentie te treden, ook al is concurrentie niet beoogd:

• de werkzaamheden van de entiteit gaan ten koste of kúnnen ten koste gaan van de afzet van andere ondernemingen;
• de resultaten van de entiteit zijn van dien aard dat een particulier er een bescheiden bestaan aan zou kunnen ontlenen; én
• deelname aan het maatschappelijk verkeer is niet van bijkomstige aard.

Vrijstelling
Vennootschapsbelastingplichtige verenigingen en stichtingen zijn met betrekking tot een jaar van vennootschapsbelasting vrijgesteld, indien de winst van dat jaar niet meer bedraagt dan € 15.000, dan wel van het jaar en de daaraan voorafgaande vier jaren tezamen niet meer bedraagt dan € 75.000. Daarnaast kent de wet voor bepaalde specifieke werkzaamheden onder voorwaarden een subjectieve vrijstelling van belastingplicht toe, zoals bijvoorbeeld aan zorg- en onderwijsinstellingen die worden bekostigd uit publieke middelen.

Als bovenstaande vrijstelling niet van toepassing is, dient de stichting (of vereniging) de Belastingdienst zelf te verzoeken om een aangiftebiljet uit te reiken zodat het vervolgens hiermee de vereiste aangifte vennootschapsbelasting kan doen. Daarnaast geldt de bestuurdersaansprakelijkheid voor bestuurders van stichtingen (en verenigingen) die onder de vennootschapsbelasting vallen, met als gevolg dat bestuurders van een dergelijke entiteit hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de vennootschapsbelastingschulden.

Conclusie
Indien een vereniging of stichting een onderneming drijft of concurreert met andere belaste ondernemers, kan deze belastingplichtig zijn voor de vennootschapsbelasting, tenzij de vrijstelling van toepassing is. Als sprake is van vennootschapsbelastingplicht, dan ontstaan er direct fiscale verplichtingen zoals het doen van aangifte. Wij adviseren verenigingen en stichtingen derhalve om jaarlijks te toetsen of er sprake kan zijn van vennootschapsbelastingplicht.

Tot slot

Heeft u vragen over dit artikel, of wenst u uw specifieke situatie met ons te overleggen? Neem dan gerust contact met uw eigen Govers contactpersoon of via ons digitale contactformulier.

Deel dit bericht: