| In februari 2024 heeft de Hoge Raad beslist dat het aangaan van huwelijkse voorwaarden tijdens het huwelijk geen schenking vormt, ook niet als de echtgenoten daardoor voor ongelijke delen worden gerechtigd tot de huwelijkse gemeenschap. Op Prinsjesdag is reparatiewetgeving aangekondigd dat per 1 januari 2026 schenk- of erfbelasting geheven wordt als een partner meer dan de helft van de gemeenschap verkrijgt bij de ontbinding in geval van overlijden of schenking. |
Arrest Hoge Raad van februari 2024
Echtgenoten waren gehuwd in een gemeenschap van goederen met de vermogensverhouding 50:50. Zij zijn op een later moment een verhouding aangegaan van 90:10. Erflater komt vervolgens binnen 180 dagen na de gewijzigde verhouding te overlijden. Door gewijzigde verhouding van de gemeenschap vererft maar 10% van het vermogen. De Hoge Raad heeft destijds beslist dat het aangaan van huwelijkse voorwaarden tijdens huwelijk geen schenking inhoudt, ook niet als de echtgenoten daardoor voor ongelijke delen worden gerechtigd tot de huwelijksgemeenschap. Enkel in uitzonderlijke gevallen kon het aangaan van huwelijkse voorwaarden wetsontduiking opleveren.
De uitspraak van de Hoge Raad bood mogelijkheden op het gebied van estate planning. In de Voorjaarsnota van 2025 werd reeds mogelijke reparatiewetgeving voorgesteld. Met Prinsjesdag is het wetsvoorstel daadwerkelijk aangekondigd.
Reparatiewetgeving
Aangekondigd is dat wordt beoogd om constructies aan te pakken waarbij partners door het wijzigen van de gerechtigheid tot de gemeenschap schenk- of erfbelasting kunnen ontgaan. Het wetsvoorstel zorgt ervoor dat bij ontbinding van een huwelijksgemeenschap met ongelijke breukdelen (anders dan 50:50) het deel dat aan een echtgenoot meer toekomt dan de helft, te belasten met schenk- of erfbelasting. Deze regeling is ook van toepassing wanneer vermogen of inkomen op grond een ongelijke gerechtigdheid bij een periodiek of finaal verrekenbeding wordt verrekend. Het is niet relevant of de ongelijke breukdelen om fiscale of andere redenen zijn overeengekomen. De beoogde inwerkingtredingsdatum is 1 januari 2026.
Alternatieven
Dat een gemeenschap met ongelijke delen kan leiden tot ongewenste fiscale gevolgen, neemt niet weg dat vermogen nog steeds in de gemeenschap kan worden ingebracht. Een (beperkte) gemeenschap van goederen (met een verdeling 50:50) is mogelijk nog een gewenst alternatief. Daarnaast kan voor ieder vermogensbestanddeel afzonderlijk worden bepaald of deze wel of niet in een gemeenschap worden ingebracht, ook voor vermogen wat in beginsel privévermogen betreft.
Tot slot
Heeft u vragen over de wijzigingen, of bent u benieuwd naar de mogelijkheden in uw specifieke situatie. Neem dan gerust contact met ons op via onderstaand contactformulier of met uw eigen Govers contactpersoon.